عزای عمومی

«عزای عمومی» شب تار هجدهم دی‌ماه هزارو چهارصد، با نوشتن واژه‌ای سیاه بر صفحه‌ی سفید کاغذ آغاز شد و تا هشت ماه بعد از آن ادامه یافت. هر بار ذره‌ای سیاهی بر صفحه‌ی سفید کاغذ اضافه شد، سیاه شد، سیاهی روی سیاهی آمد، تا در آخر سیاهی به غایت خود رسید چنانکه «بنیاد ظلم در جهان اول اندکی بوده است، هرکه آمد بر او مزیدی کرده، تا بدین غایت رسیده است.» ترکیب‌بندی تماما سیاه، اگرچه در نظر اول نامانوس می‌نماید اما پدیده‌ای تازه نیست. در تاریخ هنر، برخی هنرمندان هر یک به فراخور شیوه و بیان شخصی خود تصاویری تماما سیاه ارائه کرده اند، از مالویچ تا مارک روتکو و ریچارد سرا؛ «عزای عمومی» هم‌اینک روایتی است از یک صفحه‌ی تماما سیاه، که وقتی با شیشه قاب می‌شود به آینه‌ای قیراندود می‌ماند که مخاطب در آن تصویر خود را می‌بیند در میانه‌ی عزا.